jean-philippe rameau ne demek?
Jean-Philippe Rameau (d. 25 Eylül 1683, ,
Fransa – ö. 12 Eylül 1764, Paris), Avrupa'da dönemine çok ünlü
besteci ve müzik teorisyenidir. besteciliğinde yerini almıştır ve yine Fransız
ile
için müzik besteleyen en önemli Fransız
bestecidir.
Hayatı
Rameau'nun Paris dışında taşrada geçirdiği çalışma hayatının ilk yılları
hakkında elimizde ayrıntılı bilgi bulunmamaktadır. Ama Paris'e geldikten
hemen sonra 1722'de yayınlamış olduğu klasik harmoni üzerine monagrafi
"Traité de l'harmonie réduite à ses principes naturels" ile hemen
kendine isim yapmış ve bu eser günümüze kadar klasik batı müziğinin en
önemli ana teorik kitaplardan biri olma niteliğini korumuştur. Elli
yaşına geldiği zaman opera besteciliği kariyerine girmesi ile (özellikle
Hippolyte et Aricie (1733), Les Indes galantes (Yürekli Hintler)
(1735), Castor et Pollux (1737), Dardanus (1739) ve Plate (1745)
klasik operalarıyla) büyük bir opera bestecisi olarak ün yapmıştır.
Rameau'nun müziği 18. yüzyılda çok popüler olmakla beraber; bu yüzyıl
sonunda unutulmaya başlanmış; 19. yüzyılda tamamen unutulmuş ve 20.
yüzyıllarda akademisyen müzikçilerce gösterilen ciddi çalışmalarla
tekrar popülerlik kazanmıştır. Günümüzde Rameau'nun müziksel eserlerinin
temsilleri, konserleri ve ses kayıtlarıyla onun müzisyen olarak üstün
yetenekliğinin yeniden kabul edildiğini açıkça ortaya çıkarmaktadır.
Müziği
Rameau, François Couperin ile birlikte 18. yüzyıl Fransız klavsen
ekolünün öncülerinden biridir. Fakat bu iki müzisyenin çok farklı
tarzları vardır.
Rameau'nun müziği çok istisnai şekilde ileri müzik teorisini iyi bilen
bir bestecinin bestelerinde bu bilgisini göstermeye çalışması, yani
hüner gösterme, niteliklidir. Bu şekilde besteler teoricilere ve
entelektüellere hitap etme ile tenkit edilebilmektedir. Halbuki, Rameau
müzik sanatı ile hislere de hitap etmeye hedef almış ve bunda da
başarılı olmuştur. Rameau'nun kendi sözleriyle "sanatını sanat içinde
saklamayı" başarmıştır. Rameau'nun müziği daha önce hiç kullanılmamış
teknikleri kullanması dolayısıyla çok yenilik getirmiştir ama bu
yenilikler eski moda şekiller ve bünye içinde saklanmıştır. Bu nedenle
Rameau'nun eserleri besteci Lully'nin takipçilerini çok karmaşık
harmonilerinden dolayı rahatsız etmekte idi ve bunlar onu bir müziksel
devrimci olarak görmekteydiler; diğer taraftan Fransa'da sosyal ve
politik devrime önayak olan müziğinin sadece içeriğine bakan ve ortaya
çıkarılan sesleri hiç önemli saymayan "philosophelar" tarafından
reaksiyoner olarak görülmekte idi. Zamanının müzikçilerinden gördüğü
anlayışsızlık dolayısıyla Rameau müziksel deneyler yapmaktan
kaçınmıştır. Örnegin "Hippolyte et Aricie" adlı operasının ikinci "Trio
des Parque" üçlüsünün ilk bestesi, şarkıcıların bu şarkıyı ya bestelenen
şekilde söylemeye yanaşmamaları ya da söylemeye yetenekleri olmadığı
için iki temsilden sonra Rameau tarafından temsil edilen verziyondan
çıkartılmıştır.
Eserleri
Rameau'nun eserlerinin kataloglanma ve dizin numaralanması Sylvie
Bouissou ve Denis Herlin tarafından hazırlanan Rameau Catalogue
Thématique adlı eserde verilen CT rumuzlarıyla verilmiştir:
Enstrümantal eserleri
- Pièces de clavecin. Trois livres (Klavsen için parcalar. Uc
kitap), yay 1706, 1724, 1726/27(?).
- RCT 1 - Premier livre de Clavecin (1706)
- RCT 2 - Pièces de clavecin (1724) - Suite E minor
- RCT 3 - Pièces de clavecin (1724) - Suite D majör
- RCT 4 - Pièces de clavecin (1724) - Menuet in C major
- RCT 5 - Nouvelles suites de pièces de clavecin (1726/27) -
Suite in A minor
- RCT 6 - Nouvelles suites de pièces de clavecin (1726/27) -
Suite in G minor
- Pieces de Clavecin en Concerts Klavsen, keman ve viol için
karakter parçalardan oluşan 5 albüm (1741)
- RCT 7 - Concert I in C minor
- RCT 8 - Concert II in G major
- RCT 9 - Concert III in A major
- RCT 10 - Concert IV in B flat major
- RCT 11 - Concert V in D minor
- RCT 12 - La Dauphine klavsen icin. (1747)
- RCT 12bis - Les petits marteaux klavsen için.
- Operalarında bulunan birkaç orkestra için dans suiti
Motetler
- RCT 13 - Deus noster refugium (yak.1713-1715)
- RCT 14 - In convertendo (olasılıkla 1720den önce)
- RCT 15 - Quam dilecta (yak. 1713-1715)
- RCT 16 - Laboravi (Notaları Traité de l'harmonie kitabı içinde,
1722)
Kanonlar
- RCT 17 - Ah! loin de rire, pleurons (soprano, alto, tenor, bas)
(yay. 1722)
- RCT 18 - Avec du vin, endormons-nous (2 soprano, Tenor) (1719)
- RCT 18bis - L'épouse entre deux draps (3 soprano) (önceden
'in eseri olduğu
kabul edilmekteydi.)
- RCT 18ter - Je suis un fou Madame (3 voix égales) (1720)
- RCT 19 - Mes chers amis, quittez vos rouges bords (3 soprano, 3
bas) (yay. 1780)
- RCT 20 - Réveillez-vous, dormeur sans fin (5 voix égales) (yay.
1722)
- RCT 20bis - Si tu ne prends garde à toi (2 soprano, bas) (1720)
Şarkılar
- RCT 21.1 - L'amante préoccupée veya A l'objet que j'adore
(soprano, continuo) (1763)
- RCT 21.2 - Lucas, pour se gausser de nous (soprano, bas, continuo)
(yay. 1707)
- RCT 21.3 - Non, non, le dieu qui sait aimer (soprano, continuo)
(1763)
- RCT 21.4 - Un Bourbon ouvre sa carrière veya Un héros ouvre sa
carrière (alto, continuo) (1751, için bir arya; ama temsilden
önce sansüre takılıp kaybolmuştur).
Kantatalar
- RCT 23 - Aquilon et Orithie (1715 ve 1720 arası)
- RCT 28 - Thétis (same period)
- RCT 26 - L’impatience (same period)
- RCT 22 - Les amants trahis (around 1720)
- RCT 27 - Orphée (same period)
- RCT 24 - Le berger fidèle(1728)
- RCT 25 - Cantate pour le jour de la Saint Louis (1740)
Operalar ve sahne eserleri
Muzikli Trajediler
- RCT 43 -
(1733; revizyon 1742)
- RCT 32 - Castor et Pollux (1737; revizyon 1754)
- RCT 35 - Dardanus (1739; revizyon 1744 ve 1760),
Notalar
- RCT 62 - Zoroastre (1749; revizyon 1756, II., III. ve V. perdeler
icin yeni muzik)
- RCT 31 - Les Boréades veya Abaris (sahnelenmedi; 1763de prova
edildi)
Baleli Operalar
- RCT 44 -
(1735; revizyon 1736)
- RCT 41 - Les fêtes d'Hébé veya les Talens Lyriques (1739)
- RCT 39 - Les fêtes de Polymnie (1745)
- RCT 59 - Le temple de la gloire (1745; revizyon 1746)
- RCT 38 - Les fêtes de l'Hymen et de l'Amour veya Les Dieux
d'Egypte (1747)
- RCT 58 - Les surprises de l'Amour (1748; revizyon 1757)
Pastoral kahramanlı eserler
- RCT 60 - Zaïs (1748)
- RCT 49 - Naïs (1749)
- RCT 29 - Acante et Céphise veyaLa sympathie (1751)
- RCT 34 - Daphnis et Eglé (1753)
Lirik Komediler
- RCT 53 - veya Junon jalouse (1745),
Notalar
- RCT 51 - Les Paladins veya Le Vénitien (1760)
Komedi Bale
- RCT 54 - La princesse de Navarre (1744)
Baleler
- RCT 33 - Les courses de Tempé (1734)
- RCT 40 - Les fêtes de Ramire (1745)
- RCT 52 - Pigmalion (1748)
- RCT 42 - La guirlande veya Les fleurs enchantées (1751)
- RCT 57 - Les sibarites veya Sibaris (1753)
- RCT 48 - La naissance d'Osiris veya La Fête Pamilie (1754)
- RCT 30 - Anacréon (1754) (1754)
- RCT 58 - Anacréon (1757) (Bir onceki eserden tumuyle değişik,
1757, Les surprises de l'Amour icin Entrée)
- RCT 61 - Zéphire (bilinmeyen tarihli)
- RCT 50 - Nélée et Myrthis (bilinmeyen tarihli)
- RCT 45 - Io (bitmemis, bilinmeyen tarihli)
Kayıp eserleri
Operalar
- RCT 56 - Samson (muzikli trajedi') (1734de kismen temsil edildi)
- RCT 46 - Linus (muzikli trajedi) (1752, notalar bir provadan sonra
calindi)
- RCT 47 - Lysis et Délie (pastoral) (6 Kasim 1753 de temsil icin
hazilandi)
Opera Komik için ek müzik
Notaları kaybolmuştur.
- RCT 36 - L'endriague (3 perde, 1723)
- RCT 37 - L'enrôlement d'Arlequin (1 perde, 1726)
- RCT 55 - La robe de dissension veya Le faux prodige (i2 perde,
1726)
- RCT 55bis - La rose eya Les jardins de l'Hymen (prolog ve 1
perde, 1744)
Yazılı teorik eserleri
- Traité de l’harmonie réduite à ses principes naturels (Paris,
1722)
- Nouveau système de musique théorique (Paris, 1726)
- Dissertation sur les différents méthodes d'accompagnement pour le
clavecin, ou pour l'orgue (Paris, 1732)
- Génération harmonique, ou Traité de musique théorique et pratique
(Paris, 1737)
- Mémoire où l'on expose les fondemens du Système de musique
théorique et pratique de M. Rameau (1749)
- Démonstration du principe de l'harmonie (Paris, 1750)
- Nouvelles réflexions de M. Rameau sur sa 'Démonstration du principe
de l'harmonie' (Paris, 1752)
- Observations sur notre instinct pour la musique (Paris, 1754)
- Erreurs sur la musique dans l'Encyclopédie (Paris, 1755)
- Suite des erreurs sur la musique dans l'Encyclopédie (Paris, 1756)
- Reponse de M. Rameau à MM. les editeurs de l'Encyclopédie sur leur
dernier Avertissement (Paris, 1757)
- Nouvelles réflexions sur le principe sonore (1758-9)
- Code de musique pratique, ou Méthodes pour apprendre la
musique...avec des nouvelles réflexions sur le principe sonore
(Paris, 1760)
- Lettre à M. Alembert sur ses opinions en musique (Paris, 1760)
- Origine des sciences, suivie d'un controverse sur le même sujet
(Paris, 1762)
Medya
- Jean-Philippe Rameau - Gavotte and Variations (Format: Ogg)
- Jean-Philippe Rameau - Gavotte and Variations (1) (Format: Ogg)
- Jean-Philippe Rameau - Gavotte and Variations (2) (Format: Ogg)
- Jean-Philippe Rameau - Gavotte and Variations (3) (Format: Ogg)
- Jean-Philippe Rameau - Gavotte and Variations (4) (Format: Ogg)
- Jean-Philippe Rameau - Gavotte and Variations (5) (Format: Ogg)
- Jean-Philippe Rameau - Gavotte and Variations (6) (Format: Ogg)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
Orijinal kaynak: jean-philippe rameau. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Kategoriler